Spoiler Nedir? Spoiler Uyarısı Nedir?
5 min readSpoilerin önümüze çıkan birçok anlamı bulunuyor fakat bu anlamı herkesin anlaması için sade bir şekilde ifade etmek gerekiyor. Spoiler, bir dizinin, kitabın veya filmin içeriği hakkında ayrıntıları içeren, daha evvel önümüze çıkmayan, insanların duygusuna ve düşüncesine etki eden ipuçları şeklinde tanımlanabilir. Bu kavram çoğunlukla, diziler ve filmler için kullanılsa da asıl olarak her durum için kullanılabilir. Spoiler sözcüğünün Türkiye’de öne çıkmasının sebebi yabancı dizilerin ve filmlerin izlenme oranının artması. Özel birkaç dizi ve film izleme uygulamasıyla da devam etti bu yükseliş. Bu uygulamalar sebebiyle dizilere ve filmlere erişim hızlandı. Her ne kadar böyle olsa da kelimenin Türkçesinin kullanılmasına dikkat etmek gerek. Spoiler kelimesi yerine kısa süreli ipucu görüntüsü ya da kısa tanıtım denebilir.
Bu öbekler her ne kadar uzun olsa da spoiler kelimesinin yerine, Türkçe olması yönüyle son derece önemli bir göreve sahip. Bunun yanında “Spoiler“ sözcüğünün yabancı dilde bir kelime olduğunun bahsedilmesinin yanında okunuşundan da bahsetmek gerek. Bu kelime “Spoylır“ biçiminde okunuyor. Sözcüğün Türkçe manası da rüzgarlık manasına geliyor. Ucundan kenarından da bakarsak “sürpriz bozma” manasında kullanılıyor. Bu sebepten ötürü cümle içerisinde doğru düzgün bir kullanımın yapılması için anlamının düzgün belirtilmesi gerek. Bunun akabinde saptanan bu anlam ile beraber hareket etmek daha kullanışlı olacaktır.
Spoiler Vermek Ne Demek?
Bu kavramın ne demek olduğu bir önceki paragraftan çıkarılabilir. Hem Türkçe manadan hem İngilizce manadan bu sonuca varılabilir. Bunu ayrı ayrı yapmak da ayrı bir öneme sahip. Çünkü İngilizce başlanan bir sözcüğün Türkçe olarak devam ettirmenin zararı yarısının başka, diğer yarısı başka dilden olması sonucu oluşan karışıklık olarak ifade edilebilir. Bu karışıklık kendimizi doğru ifade etmeyi de engelliyor. Bu duruma örnek verilebilir. Örneğin, meeting yapmak, post atmak, paylaşmak veyahut story atmak. Buna benzer şekilde “Spoiler” için de örnek vermek mümkün.
Spoiler vermek de bu noktada ifade edilen kelime gruplarından biri olarak söylenebilir. Bu kelime grubu ipucu vermek manasında kullanılıyor. Bu ipucu sadece film ya da dizi izlenmeden önce de verilmiyor. Bir diziyi veya filmi izliyorsunuz diyelim. Filmin ya da dizinin arasında arkadaşınızla film ya da dizi hakkında konuştunuz veyahut izlediğiniz film ya da dizi hakkında yapılan yorumlara baktınız.
Burada da izlediğiniz doküman hakkında bir önbilgi edindiğinizi varsayalım. Bu işte spoiler oluyor. Yorumlar ya da arkadaşınız spoiler verme konumunda olsa da siz burada spoiler alma konumdasınız. Bu durum çoğu zaman sinir bozucu bir hal alıyor. Çünkü heyecanla ya da hevesle izlediğiniz bir şey hakkında önceden bilgi verilmesi izleyici olarak heyecanınızı veya hevesinizi kırabilir. Hatta bunu bilerek insanları sinir etmek için yapanlar da bulunuyor. Özellikle, yorum olarak direkt dizide ne olacağını, sonunu, başını dizi hakkında birçok şeyi ifade ediyorlar. Bunun için yorumlardan dizi ya da film öncesi uzak durmak ile beraber arkadaşlarınıza bu konu hakkında çok bahsetmemek alınacak basit önlemlerden olabilir.
Spoiler Uyarısı Nedir?
Dizi, kitap ya da film sitelerinde böyle bir şeyle karşılaşıyoruz. Bilhassa da forumlarda ipucu (spoiler) uyarıları bulunuyor. Forumların bu noktada daha önemli bir konumda bulunduğu ifade edilebilir. Çünkü forum benzeri siteler bu tartışma konularının hararetli biçimde gerçekleştiği alanlardır. Bir anda bir forumda gezinirken bir dizi ya da kitap hakkında sonundan başına her manada bir bilgiye sahip olunabiliyor. Sonucunda bir heves kalmıyor ortada. Bu noktada bir kurtarıcı olarak (ipucu) spoiler uyarısı ortaya çıkıyor. Bu uyarı sayesinde bir dizi, kitap ya da film hakkında önbilgi ile karşılaşabileceğinizi anlıyorsunuz. Böylece siteye girenler hazırlıklı oluyor ve kullanıcılar mağdur olmuyor. Bu durumun olmaması neticesinde ipucu (spoiler) yemek kaçınılmaz bir son şeklinde kullanıcıları bekliyor yani siteye girip her duruma hazırlıklı biçimde bir gezinme yapmanız mümkün olmuyor.
İpucu almaya maruz kalanlar için hoş olmayan bu duruma karşı böyle bir uyarı sistemi gelişmiş durumda yer alırken bundan en üst seviyede faydalanmak gerekiyor. Bunu her alana yayarak kullanıcıları “spoiler yemek” kavramından kurtarmak gerekiyor. İpucu (spoiler) yemek ve ipucu (spoiler) uyarısı arasında keskin bir bağlantı bulunuyor. Bu bağlantı ile beraber ikisini düşünürken arasındaki ilişki ile düşünmek gerekiyor.
Spoiler’a Maruz Kalmak Ne Demek?
Spoiler konusu birçok araç için mümkün vaziyette. Bu araçlar bir film, bir kitap ya da bir dizi olabilir. Büyük bir hevesle başladığınız kitap okuma ya da film, dizi izleme olayı önünüze çıkan bir yazı ile kesintiye uğruyor. Önceki paragrafta biraz bahsedilse de bu paragrafta daha ayrıntılı şekilde bahsetmek mümkün. Bir arkadaşınızın size ipucu vermesi muhtemel, bir yorum da olabilir ama bu noktada başka şeylerde bulunuyor. Örneğin, bu konuda yorum yapanlar, özel olarak içerik üretenler oluyor. Bunun hakkında uzun uzun konuşup bunlar hakkında program yapıyorlar. Bu durumda siz de ipucuna maruz kalmış oluyorsunuz ama eskiye göre de bir avantaj var. İnternet sitelerinin pencerelerinin içine yapılan uyarılar neticesinde ipucu (Spoiler) yemek, yani buna maruz kalmaya daha az rastlanıyor.
Bu uyarılar sayesinde az çok neyle karşılaşılacağı tahmin ediliyor. Burada girince ipucu (spoiler) yemek kaçınılmaz olduğu için siteye girmeme durumunda heyecanınız devam ediyor olacaktır. Bu sebeplerden dolayı bu uyarıların varlığı son derece önemli. Genelde forumlar ile sınırlı kalması da bir eksiklik olarak değerlendirilebilir ama bunun yanında şunu da unutmamak gerek. Bu tarz yayılımın başlaması bile ipucu uyarısı için önemli bir aşama. Bugün forumlardan başlayan hareket ilerleyen zamanlar başka alanlarda da ipucu (spoiler) uyarısı ile karşılaşmak mümkün.
GAIN, Akıllı TV’lerden de İzlenebilecek
