SEO Visibility Skoru Nedir?

SEO ve dijital pazarlama dünyasında en sık kullanılan araçlarından birisi olan Searchmetrics’in belki de en çok kullanılan özelliği Visibility (Arama Görünürlüğü) metriğidir.

Özellikle SEO’lar tarafından sıklıkla kullanılan Searchmetrics, sağladığı özellikler ve veriler sayesinde Search’te (Arama) yaşanan gelişmeleri takip etmek açısından oldukça işe yarar içgörüler sunmaktadır. 

Searchmetrics’in en çok bilinen ve belki de en çok kullanılan özelliği Visibility (Arama Görünürlüğü) metriğidir. Visibility metriği ile kendi sitenizin ve rakiplerinizin arama görünürlüklerine dair fikir edinebilirsiniz. Visibility altında, Organic Visibility, SEO vs. Paid Visibility ve Desktop vs. Mobile alanları bulunmaktadır. 

SEO Visibility metriğini kullanırken dikkat etmemiz gereken bazı noktalar vardır. Özellikle SEO Visibility skorunun nasıl hesaplandığını ve neyi ifade ettiğini tam olarak kavramadan bu metriği KPI olarak belirlemek ya da metrik üzerinden sitenizin ve/veya rakiplerinizin performansını değerlendirmek doğru olmayacaktır.

Rakip ve pazar verilerini doğrudan elde etmek mümkün olmadığından SEO ve SEM stratejilerinde kullanmak adına Searchmetrics, SimilarWeb, Ahrefs, SEMrush gibi araçların verilerinden sıklıkla yararlanılmaktadır. Ancak bu gibi üçüncü parti araçlardan gelen verilerin nasıl toplandığını, işlendiğini ve anlamlandırıldığını bilmeden yapılan analizler ve strateji önerileri gerçekçi ve başarılı olmayacaktır. 

SEO Visibility Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

SEO Visibility Searchmetrics’in birden fazla veri noktasını baz alarak hesapladığı bir SEO görünürlük skorudur. Bu skor sayesinde hem kendi sitenizin hem de rakiplerinizin arama motorlarında ne kadar görünür olduğunu haftalık olarak takip edebilirsiniz.

SEO Visibility’nin nasıl hesaplandığına geçmeden önce Searchmetrics’in kendi sitesinde ifade ettiği bir noktanın altını çizmem gerekiyor. SEO Visibility bir trafik index değildir. Peki bu ne anlama geliyor? SEO Visibility skorunuz ile sitenizin gerçek trafiği arasında farklılık olabilir çünkü bu skor gerçek trafik verileri üzerinden hesaplanmamaktadır.

Searchmetrics Research Cloud adını verdiği veritabanında onlarca dilden yüzbinlerce anahtar kelimeyi düzenli olarak işlemektedir. Bu anahtar kelime havuzlarını kullanarak siteler için haftalık olarak SEO Visibility skoru oluşturmaktadır. 

Searchmetrics ilk olarak veritabanında yer alan kelimelerde sıralama kazanan sitelerin sıralama bilgilerini depolamaktadır.  Ardından bu sıralamalara ek olarak ilgili kelimelerin tahmini aranma hacimleri ve sitelerin ilgili kelimelerdeki kazandıkları/kaybettikleri sıralamalara göre dinamik CTR değerleri oluşturulmaktadır. Ve günün sonunda tüm bu veri noktaları birleştirilerek SEO Visibility skorları hesaplanmaktadır. 

Konunun daha net anlaşılması adına bir örnek üzerinden gidecek olursak, Searchmetrics veritabanında “ev dekorasyonu” kelimesinin bulunduğu varsayalım. 

“ev dekorasyonu” kelimesinin a.com için SEO Visibility skoru hesaplanırken cihaz bazlı ve totalde;

• Aranma hacmi
• Arama motorlarında ilgili kelimede sıralama alan siteler ve sıralamaları (arama sonuç tipi de dikkate alınmaktadır, örneğin harita, video sonuçları gibi)
• Sitelerin sıralaması ve aranma hacmi baz alınarak oluşturulan dinamik CTR verisi 

Kelimenin aylık ortalama 63,000 aranma hacmi sahip olduğunu varsayalım ve a.com olarak 1.sırada yer aldığımızı düşünelim, ilk sırada yer alan sitenin tahmini CTR değerinin %34.76 olduğunu düşünelim. Buna göre ilgili kelimeden sitemiz 1.sırada yer aldığı için aylık yaklaşık 22K trafik elde edebilir. 

İşte Searchmetrics tıpkı “ev dekorasyonu” kelimesi gibi yüzbinlerce kelimeyi veritabanına düzenli olarak eklemekte, yukarıdaki adımları her kelime ve o kelimede sıralama alan siteler üzerinden düzenli olarak hesaplamaktadır. Sonuç olarak özellikle kelimenin aranma hacmi ve kelimedeki sıralamanız ağırlıklı olacak şekilde haftalık olarak sıralama kazandığınız ve kaybettiğiniz tüm kelimelere göre size bir total Visibility skoru atamaktadır. 

Ayrıca Searchmetrics’e göre haftalık sıralama kazanılan (winners) ve sıralama kaybedilen (losers) kelimeler de arayüzden incelenebilmektedir.

Özetle SEO Visibility skoru, SEO Proje alanı özelliğini kullanmadıkça; Searcmetrics’in anahtar kelime havuzundaki kelimelere ve bu kelimelerin aylık aranma hacimleriyle sitelerin kelimelerdeki sıralamalarına bağlıdır.

İşte tam da bu nedenle sitenize ait gerçek trafik verilerinizle (Search Console ve Google Analytics verileri) SEO Visibility skorunuz uyum göstermeyebilir. Gerçeğe yakın veriler üzerinden SEO Visibility metriğini görmek ve bu metriği mantıklı bir KPI olarak tercih etmek için öncelikle mutlaka Proje alanı (Project SEO Visibility) özelliği kullanılmalıdır.

Organik Trafik Kalitesi Oldukça Önemli!

Bu noktada SEO çalışmaları boyunca neyi amaçladığımızı hatırlatmak isterim. SEO çalışmaları gerçekleştirirken sitelerin internetteki varlık sebeplerine ve ulaşmak istedikleri hedef kitleye göre hareket etmekteyiz. En yalın haliyle amacımız; danışmanlık verdiğimiz sitelere arama motorlarından alakalı organik trafiği getirmektir.

Siteyle alakalı olmayan ve dönüşüm getirmeyen ve hedef kitlenin arama motorlarında sorgulamadığı kelimelerden ve entity’lerden trafik edinmenin SEO açısından çok da  doğru bir yaklaşım olmadığını belirtmeliyiz.

SEO Visibility Metriğini Nasıl Okumalıyız?

• Sitenizin Visibility skoru bir anda çok fazla artmış veya azalmış olabilir(!)

Searchmetrics’i kullananların gayet iyi bildiği üzere haftalık Visibility skor grafiklerinde anomaliler görmek oldukça olasıdır. Böyle bir durumla karşılaşıldığında öncelikle sitenizin Google Search Console ve Google Analytics trafik verilerini incelemeniz ve bu verilerde de artış ya da düşüş olup olmadığını teyit etmeniz gerekmektedir. Ek olarak kullandığınız kelime takip aracınızın sunduğu verileri de göz önünde bulundurmalısınız. (GetStat, SEOmonitor vb.)

Eğer gerçek trafik verilerinizle Visibility skorunuz uyuşmuyorsa Searchmetrics arayüzünden winner ve loser kelimeleri incelemeniz gerekmektedir. Bu incelemelerde en çok karşılaşılan durum ise Searchmetrics’in sitenizi ilgisiz kelimeler üzerinden değerlendirmesi sonucu Visibility skorunuzun değişim göstermesidir. 

Çünkü Searchmetrics veritabanındaki sizinle alakalı olduğunu varsaydığı ve sizin sıralama aldığınız kelimeler üzerinden sitenizi değerlendirmektedir. Bu durumda da sitenizle alakasız olan kelimelerdeki sıralama kazanç ve kayıplarınızı da Visibility skoruna yansıtmaktadır.

Yukarıda da ifade ettiğim gibi Project SEO Visibility özelliğini kullanarak yalnızca kendi belirlediğiniz ve rakiplerinizle rekabet etmek istediğiniz kelimeleri seçerek bu kelimeler üzerinden Visibility metriğini takip etmek en doğru yaklaşım olacaktır. 

Hatalı SEO Visibility Örneği

Konuyu daha da somutlaştırmak adına bir örnek vermek istiyorum. 

Ekran görüntüsünde görüldüğü üzere, “face” kelimesi Türkiye’de oldukça yüksek aranma hacmine sahip (4.7M) ve kullanıcıların Facebook’a giriş yapmak için arama motoruna yazdıkları bir kelimedir. 

Searchmetrics’e göre aşağıdaki URL bu kelimede 6.sıraya yükseldiği için ilgili kelimeden bu siteye gelecek tahmini trafik artmıştır. Bu nedenle ilgili kelimedeki pozisyon artışı Visibility skoruna olumlu etki etmiştir. 

Ancak burada ironik olan durum ekran görüntüsünün kullanıcıların Facebook’a giriş niyetiyle (user intent) alakasız ve e-ticaret pazarında faaliyet gösteren bir sitenin Searchmetrics winner keywords alanından alınmış olmasıdır. 

Özetle Searchmetrics alakasız ancak aranma hacmi yüksek bir sorguda alakasız bir sayfanın sıralama kazanması ya da kaybetmesi durumunu da Visibiility skoruna yansıtmaktadır. 

Bu nedenle hem kendi sitenizin hem de rakip sitelerin ya da yerli ve yabancı SEO topluluklarında paylaşılan SEO Visibility grafiklerinin gösterdiği verileri incelerken dikkat etmek ve eleştirel olmak önemlidir. 

Visibility skorunuz sitenizle alakasız kelimelerde kazandığınız sıralamalar nedeniyle artıyor olabilir ya da tam tersi durum söz konusu olabilir. 

SEO Visibility Skorunun Manipüle Edilme Riski

Burada değinmek istediğim noktalardan birisi de yüksek otoriteye sahip sitelerin SEO Visibility skorlarını rahatlıkla manipüle edebilecekleri bir SEO tekniği. Ne yazık ki SEO Visibility metriği bu gibi dışsal manipülasyonlara açık bir metriktir.

Yüksek otoriteye sahip bir site rahatlıkla kendisiyle alakasız ancak yüksek aranma hacmine sahip kelimelerden trafik almak adına o kelimeyi hedefleyen sayfalar yaratabilir veya site içi arama sonuç sayfalarını bu kelimeleri hedeflemek amacıyla Google indexine açabilir. 

Bir an için turkiye.gov.tr altında turkiye.gov.tr/facebook-giris şeklinde bir sayfa açıldığını hayal edelim. Bu durumda E-devlet kullanıcıların çok sık ziyaret ettiği ve otoriter bir domain olduğundan Facebook içeren kelimelerde bu sayfanın sıralama kazanması ve SEO Visibility skorunun yükselmesi olasıdır. Ancak bu durum SEO’nun gerçek amacı olan sitenizle alakalı organik trafik edinme çabasıyla ters düşmektedir. Görünürde E-devlet’in Visibility skoru artmış olabilir ancak yakından bakıldığında Facebook’a girmek isteyen bir kullanıcı E-devlet sitesine ya hiç tıklamayacak ya da tıklasa bile hemen çıkacaktır.

Tüm bunların önüne geçmek için:

• Searchmetrics Suite içerisinde yer alan ve ekstra ücrete tabi olan Project SEO Visibility özelliğini kullanmak,
• SEO projesine başlarken hedefleyeceğiniz anahtar kelimeleri belirlemek için anahtar kelime araştırması yapmak
• ve bu kelimeleri proje alanına yükleyerek yalnızca bu kelimeler özelinde SEO Visibility metriğini incelemek

en doğru yaklaşım olacaktır. Yine benzer şekilde rakip sitelerin Visibility skorlarını gördüğünüzde ya da sosyal medyada SEO Visibility grafiklerini gördüğünüzde bu skorun kalitesini daha yakından incelemek için:

ilgili sitelerin hangi kelimelerde hangi sayfalarına trafik edindiklerini SEO Visibility winner ve loser kelimeler alanı içinden incelemek doğru olacaktır. 

Ekstra bir ipucu, visibility skorunu detaylı incelemek istediğiniz siteyi Searchmetrics içerisinde sorguladıktan sonra “Organic Winner Keywords” alanına gelerek kelimeleri aranma hacmine göre çoktan az’a olacak şekilde sıralayabilirsiniz. Bu sayede ilgili sitenin yüksek aranma hacmine sahip ve Visibility skoruna daha fazla ağırlıkla etki eden hangi ilgili veya ilgisiz kelimelerde trafik aldığını ve bu trafiği hangi sayfalarına aldığını görebilirsiniz.

Üçüncü parti araçların sağladığı rakip ve pazar verilerinin SEO stratejilerine yön verirken oldukça değerli olduğunu hepimizin kabul ettiği bir gerçektir. Bu veriler rakiplerinizin hamlelerini daha iyi tespit etmenizi, pazarın gidişatını doğru şekilde anlamlandırmanızı ve holistik bir bakış açısıyla SEO stratejilerinizi zenginleştirmenizi sağlayacaktır. Ancak üçüncü parti araçlarının verileri üzerinden performans KPI’ları belirlemek ne kadar sağlıklı olacaktır, bu konu tartışmaya açıktır.

Üçüncü parti araçların sunduğu grafikleri ve verileri incelemeden önce; mutlaka verilerin toplanma, işlenme ve anlamlandırma süreçlerini öğrenmek ve bu doğrultuda çıkarımlarda bulunmak SEO danışmanlarının dikkat etmesi gereken noktalardan birisidir.

Furkan Mersinli

Avrupa’da Dijital Reklam Yatırımları En Çok Büyüyen Ülke Türkiye